Elazığ’da hasadı başladı: Köylünün geçim kaynağı oldu, taleplere yetişemiyorlar

Orcik, sadece lezzetiyle değil, asırlık gelenekleri ve el emeğiyle yapılmasıyla da dikkat çekiyor. Köyde üreticiler, her yıl eylül ayında başlayan bu üretim sürecini doğal yöntemlerle sürdürüyor. Kış aylarının vazgeçilmez tatlısı olan orcik, hem yöresel sofraların hem de ev yapımı hediyeliklerin baş tacı oluyor.

Orcik Yapımının Aşamaları

Orcik üretimi, üzüm ve cevizin bir araya gelmesiyle başlıyor. Üzümler sıkıldıktan sonra şıra elde ediliyor ve bu şıra, köyde kullanılan özel toprak ile mayalanıyor. Kazanda kaynatılan şıra, yüzeye çıkan “paf” adı verilen köpükten arındırıldıktan sonra un eklenerek bulamaç haline getiriliyor. Ardından cevizler ipe dizilip bulamaç içine batırılıyor.

Emekli olduktan sonra 25 yıldır orcik üretimi yapan Tayfun Erdem, süreci şöyle anlattı:

“Orcik sezonu başladı. Önce üzümü sıkıyoruz, sonra özel toprağımızdan şıraya katıyoruz. Bu, şıranın ekşiliğini dengeliyor. Üzümü kazanda kaynatıyoruz, yüzeye çıkan pafını alıyoruz. Akşamdan kaynatıyoruz, sabaha kadar dinleniyor. Daha sonra tekrar kazana çekip kaynatıyoruz. Ardından un katıyoruz ve liviç yapıyoruz, tekrar kazana doldurup bir saat boyunca karıştırıyoruz. Sonrasında cevizleri ipe dizip bulamaç içine batırıyoruz. Talep çok yüksek, bazen yetiştiremiyoruz. Bizim Elazığ’da buna orcik, halk arasında cevizli sucuk diyorlar.”

Bu açıklamalar, orcik yapımının zaman ve emek yoğun bir süreç olduğunu ortaya koyuyor. Her aşama, ürünün kalitesini ve lezzetini doğrudan etkiliyor.

Köy Halkı İçin Geçim Kaynağı

Orcik üretimi, köy halkı için yalnızca bir gelenek değil, aynı zamanda önemli bir ekonomik kaynak. Bilal Erdem, köyde üretimin önemini şu sözlerle özetliyor:

“Köyümüzde şu anda üzüm ve ceviz hasadı zamanı. Bu ürünlerden elde edilen Anadolu’nun en güzel tatlarından biri olan orcik yapımına başlıyoruz. Orcik yapımı ortalama bir hafta sürüyor. Önce üzüm sıkımıyla başlıyoruz, ardından cevizler ipe diziliyor. Elde edilen şıra ile un karıştırılarak bulamaç elde ediliyor. Tamamıyla el ürünü, doğal ve organik. Köyümüzde neredeyse her evde yapılan bu ürün, köylünün geçim kaynağıdır.”

Orcik, köylüler için hem ekonomik hem de kültürel bir değer taşıyor. Üreticiler, kış boyunca satmak üzere hazırladıkları ürünlerle aile bütçelerine katkı sağlıyor, aynı zamanda köyün geleneksel lezzet mirasını sürdürüyor.

Talep ve Pazar Dinamikleri

Orcik üreticileri, hem yöresel hem de yurt içi ve yurt dışı taleplerle karşı karşıya. Son yıllarda yöresel tatlara olan ilgi artarken, orcik de hediyelik olarak rağbet görüyor. Taleplerin artması, köylülerin üretim kapasitesini zaman zaman zorluyor.

Tayfun Erdem, talep yoğunluğunu şöyle aktardı:

“Kaliteli üzüm ve ceviz kullanmamız çok önemli. Şıradaki pafı almak gerekiyor. Talepler çok güzel, bazen yetişemiyoruz. Bu da kaliteyi doğrudan etkiliyor.”

Bu durum, orcik üretiminin pazarda rekabetçi ve kaliteli ürün sunma zorunluluğuna işaret ediyor. Talebin yüksek olması, üreticilerin hem üretim süreçlerini hızlandırmasını hem de kaliteyi korumasını gerektiriyor.

KAYNAK SOURCE: İHA