Kadınlara devlet katkılı sistem müjdesi

Hükümetin sosyal güvenlik alanında anneler ve ev kadınlarına yönelik kapsamlı bir düzenleme paketi hazırladığı biliniyor. Paket kapsamında hem çalışan annelere hem de ev kadınlarına erken emeklilik, prim desteği ve sosyal güvence imkânları gündeme geldi.

Çalışma hayatına katılma imkânı bulamayan milyonlarca ev kadını için getirilecek devlet destekli model sayesinde primlerin üçte biri devlet tarafından ödenecek. Bu sistem, yalnızca emeklilik için değil, aynı zamanda sağlık güvencesine erişim için de önemli avantajlar sağlayacak.

Bir başka önemli adım ise annelere yönelik Fiili Hizmet Zammı (yıpranma hakkı) uygulamasının genişletilmesi olacak. Bu sayede prim günleri artırılırken, emeklilik için gerekli yaş şartı da çocuk sayısına göre geriye çekilebilecek.

Doğum Borçlanması ile 6 Yıllık Prim Kazancı

Bugün yürürlükte olan sistemde anneler, sigortalı olduktan sonra dünyaya gelen her çocuk için doğum borçlanması yapabiliyor. Bu uygulama kapsamında en fazla üç çocuk için toplamda 2160 gün yani 6 yıl prim satın alınabiliyor.

Çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Levent Yılmaz, bu düzenlemenin önemine şu sözlerle dikkat çekiyor:

“Doğum borçlanması sayesinde kadınlar sigortalılık sürelerini kısaltabiliyor. 6 yıllık prim satın alma imkânı, emeklilik yolunda büyük bir avantaj. Yaş şartını tamamlayan bir anne, primleri doğum borçlanmasıyla ödeyerek 6 yıl erken emekli olabiliyor.”

Ancak mevcut sistemin en önemli eksikliği, sigorta öncesi doğumların kapsam dışı bırakılması. Yeni pakette bu durumun değiştirilmesi, yani sigortalı olmadan önce dünyaya gelen çocukların da borçlanmaya dahil edilmesi üzerinde duruluyor. Böylece yüzbinlerce annenin uzun yıllardır beklediği bir talep karşılanmış olacak.

Fiili Hizmet Zammı (Yıpranma) ile Yaş Şartı Geri Çekilecek

Anneler için gündemde olan bir diğer düzenleme de yıpranma hakkı benzeri prim katkısı. Bu sistem, özellikle çok çocuklu anneler için erken emeklilik yolunu açacak.

Örnek vermek gerekirse, 4 yıl çalışan bir annenin her yılı için 1 yıl prim eklemesi yapılacak ve toplamda 4 yıl yerine 5 yıl prim kazanılmış sayılacak. Bu ek prim süresi aynı zamanda emeklilikte yaş şartından da düşülecek.

Çocuk sayısına göre esneklik içeren bu modelde, çok çocuklu anneler daha fazla avantaj elde edecek. Yani, çocuk sayısı arttıkça hem eklenen prim günleri hem de düşürülen yaş şartı artacak.

Ev Kadınlarına Devlet Katkılı Sosyal Güvence

Çalışmayan ev kadınları için de devlet destekli sosyal güvence sistemi hazırlanıyor. İsteğe bağlı sigorta üzerinden devreye alınacak model, ev kadınlarına hem emeklilik hakkı hem de sağlık güvencesi kazandıracak.

Projeye göre:

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı,

18 yaşını doldurmuş,

Çalışmayan veya emekli olmayan,

Türkiye sınırları içinde yaşayan

her ev kadını sisteme başvurabilecek.

Başvuru sonrası Bağ-Kur kapsamında isteğe bağlı sigortalı sayılacak ev kadınları, her ay prim ödemesi yapacak. Bu primlerin üçte biri devlet tarafından karşılanacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, bu destek hakkında şu bilgiyi paylaştı:

“Sistem devreye girdiğinde ödenecek aylık primlerin üçte biri devlet tarafından üstlenilecek. Bugünkü rakamlarla bu destek 2 bin 773 lira 92 kuruş. 15 yıllık emeklilik süresinde devlet katkısı toplamda 500 bin lirayı bulacak.”

Bu modelin ilerleyen dönemde prim desteği oranı artırılarak daha cazip hale getirilmesi de gündemde.

Emeklilik İçin Hem Prim Hem Yaş Avantajı

Paket, yalnızca çalışan anneleri değil, ev kadınlarını da kapsaması açısından oldukça geniş bir etki yaratacak. Düzenlemenin hayata geçmesi halinde:

Çocuk sayısına göre erken emeklilik fırsatı,

Doğum borçlanmasıyla 6 yıl prim satın alma imkânı,

Yıpranma benzeri sistemle yaş şartında indirim,

Ev kadınlarına üçte biri devlet katkılı prim ödeme modeli,

Hem annelere hem de bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerine sağlık güvencesi gündeme gelecek.

Uzmanlardan Beklentiler

Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Kaya, paketi değerlendirirken şu ifadeleri kullandı:

“Kadınların sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi, emeklilikteki cinsiyet eşitsizliğini büyük ölçüde azaltır. Özellikle ev kadınlarının primlerinin üçte birini devletin karşılaması çok önemli bir adım. Bu sistem, uzun vadede hem kadın istihdamını teşvik edecek hem de sosyal güvenlik kapsamını genişletecektir.”

Ödemeler Nasıl Yapılacak?

Ev kadınlarının ödeyeceği primler, internet üzerinden aylık otomatik ödeme şeklinde olacak. Sisteme kayıtlı olanlar, bir işyerinde çalışıyormuş gibi düzenli prim yatıracak. Böylece hem emeklilik haklarını kazanacak hem de sağlık sigortası kapsamında ücretsiz hizmet alabilecek.

Anneler doğum borçlanmasıyla 6 yıl prim kazanabiliyor. Yeni düzenleme ile sigorta öncesi doğumların da borçlanmaya dahil edilmesi gündemde. Ayrıca “Fiili Hizmet Zammı” uygulamasıyla annelerin prim günleri artırılacak, emeklilik yaş şartı çocuk sayısına göre düşürülecek. Ev kadınları için ise isteğe bağlı sigorta devreye girecek, ödenecek primlerin üçte biri devlet tarafından karşılanacak. Bu yıl için destek tutarı aylık 2 bin 773 TL. Böylece anneler hem erken emeklilik hem de sağlık güvencesine kavuşacak.

KAYNAK SOURCE: FARUK ERDEM – TAKVİM GAZETESİ